Musikaren historia
5 zibilizazio ezberdinen musika bereiz dezakegu garai honetan:
1. MESOPOTAMIA
Mesopotamiako musika adierazpen historiografiko bat da, mesopotamiako aintzinako zibilizazioen musikaren historioari buruz erreferitzeko.
Tigris eta eufrates ibaien arteko zonaldea neolitikotik aberastasun eta kultura handiko lurraldea izan zen.
Han egon ziren zibilizazio bakoitzak beraien kultura eta musika utzi zuten.
K.a 4000. urtean sumerarioak ezarri ziren, gero acadioak,persak... babilonian k.a 331. urtean Alejandro Magno ezarri zen arte.
Mesopotamia zibilizazio askotan eragina izan zuen.
Mesopotamiako musika, batez ere bere instrumentuak lurralde hauetan aurkitu ahal dira.
Dokumentu literarioak eta instrumentuen erreprodukzio artistikoak herri hauen musika eta instrumentuen buruzko informazioa jakitea aukera eman digute, baita ere intrumentuen aurkikuntza arkeologikoak. Babiloniar musika dukumentuak aurkitu dira. (Arpa eta Lira)
2. EGIPTO
Bertako biztanleek aisialdiko zati handi bat ere dantzatzen eta abesten igarotzen zuten, instrumenturen bat lagun zutela. Musika beti egoten zen presente tenpluetako zeremonia erlijiosoetan, faraoiaren gortearen festetan eta baita ere herri xehearen ekitaldietan. Egiptoarrek musika ahoz aho transmititzen zuten, eta, hori dela eta, ez dakigu zehazki Egiptoko musika nolakoa zen. Honela, Egipto Zaharreko musikaren inguruan dugun informazio urria erliebeei, freskoei, papiro batzuei eta Inperio Berriko musika-instrumentuen ondareari zor diogu.
Bestalde, esan behar, abeslari koptoek Egipto Zaharreko ondare musikala gorde ere dutela, eta horrek egiptoarren kultura musikala hobeto ezagutzen laguntzen digu.
3. GREZIA
Antzinako greziar musika gizartean ia unibertsalki aurkitzen zen arte bat zen: jaialdietan, hiletetan, antzokian, musika tradizionalaren bidez edo ta poesia epikoak aurkezten zituzten baladen bidez.
Musika honen funtzioa antzinako greziako gizartean mitologiarekin lotuta egon da: Anfionek, Hermesengandik ikasi zuen musika, eta gero Tebas sortu zuen, soinuarekin soilik bere ordez harri batzuk kokatu ztezkeen urrezko lira bat erabiliz. Orfeok, musikaren maisuak, bere lira jotzeko modu liluragarriarekin munstroak lotarazi zitzakeen, eta orfismoaren asmakuntzaren kondairak genesia erakusten zuen, Reak , jainkosaren orakuluen gaineko gizonen arreta deitzen, danbor bat jotzen zuen narrazio baten bidez.
Baita ere, aurki genezake, Hermes, Apolori bere asmatu berria den dordoka oskolez egindako lira erakusten, edo ta Apoloren "victoria" musikalak, Marsias eta Pan-i buruzkoak.
4. ERROMA
Erromatar musika greziarrenean oinarritzen zen. Erroma ez zuen gehiegi eman greziar musikari, nahiz eta beraien lurraldeak konkistatu, greziar kultura beti izan da garrantzitsuagoa. Hau da erromatarrek greziar musika beraien izaerara egokitu zuten. Dirudienez estatua edo erromatar liderrak ez zeuden ados musika baloratzean, batzuek gaitzetsi egiten zuten eta gutxi eta moderazioz jo behar zela.
Paper garrantzitsuak jokatu zuen erromatarren ekitaldi frankoetan, armadan esaterako. Arlo horretan aginduak emateko edo zeremonietan erabiltzen zen. Ekitaldi erlijiosoek ere musika zuten lagun erritoak burutzerakoan.
Ia instrumentu guztiak greziar kulturatik zetozen. Baina, trompeta zuzena nabarmendu ziren gehien bat, metala primeran ezagutzen baitzuten. Organo mota zahar bat erabiltzen zuten zirkoan jotzen zen hauspo mota baten erzginez. Kordajko instrumentuak Greziatik edo Ekialde Hurbiletik zetozen (harpak, lauteak eta zitara).
5. TXINA
Txinako musika tradizionala oso antzinako musika da. Txinatar kulturaren sorrerarekin hasi zen, Zhou Dinastian (1122 a. C.- 256 a. C.). Gaur egun musika tradizionala mantentzen da. Musika erlijioan, politikan eta ospakisunetan erabiltzen zen. Qin emperadorea (221 a. C.- 207 a. C.) musika controlatu zuen baina gehien bat musika jaietan erabiltzen zen. Denborarekin estiloa aldatzen joan zen eta operan eta antzerkian erabiltzen hasi zen. Musika beti izan zen garrantzitsua Txinan baina musikoak ez. Musikoak egoera txarretan bizi ziren eta ez zuten diru asko lortzen.
